„Posłuchajcie mnie, pobożni synowie, rozwijajcie się jak róża rosnąca nad strumieniem wody!” (Syr 39:13). Róża jest rośliną obrazującą głębokie życie duchowe człowieka. Jej kwiat rozwija się powoli, ujawniając dyskretnie swe ukryte piękno, a kiedy jest już w pełni okazałości, rozprzestrzenia przyjemny zapach, który przyciąga i daje rozkosz. W swej strukturze róża posiada kolce, w symbolice dotyczącej życia duchowego oznaczające ochronę wewnętrznego piękna. Natomiast systematyczne przycinanie różanego krzewu to dbałość człowieka o świat ducha poprzez walkę ze swoimi odcinanymi konsekwentnie wadami. A zatem spoglądając na ten piękny kwiat, mamy trochę niesprzecznych skrajności: piękny wygląd, cudowny zapach i ostre kolce. Takie bowiem jest życie duchowe.
Zobaczmy na biblijne wydanie róży. Słowo Boże przywołując tę roślinę, nawiązuje do występującej na terenie Izraela róży fenickiej i dzikiej róży, zazwyczaj bez rozróżniania tych dwóch gatunków. Warto jednak dodać, iż czasami pod nazwą róży w Biblii mogą ukrywać się inne obrazujące piękno kwiaty, takie jak: oleander pospolity, narcyz wielokwiatowy lub tulipan górski.
Sama róża fenicka (Rosa phoenicia) to krzew występujący głównie w wilgotnych miejscach Grecji i Izraela. Zazwyczaj porasta obszary wokół rzek. Osiąga wysokość nawet 3 metrów. Jego pędy obsypane są ostrymi kolcami, a pierzaste i spiczaste liście złożone są z 5 mniejszych listków. Krzew tworzy skromne białe z lekko różową nutką kwiaty, a potem rodzi wyjątkowo bogate w witaminę C podłużne owoce koloru czerwono-pomarańczowego.
W kulturze chrześcijańskiej róża związana jest tak z męką Chrystusa, jak i pięknem życia Maryi. Ostre kolce tej rośliny nawiązują do cierpienia Zbawiciela, a czerwień kwiatu jest symbolem Jego przelanej na Krzyżu krwi. Dodatkowo pięciopłatkowy kwiat dzikiej róży ma zwrócić uwagę na Jego pięć Ran. Natomiast w pełni rozwinięty różany kwiat jest symbolem Matki Bożej i jej rozkwitłego życia duchowego. Dlatego Maryja w Litanii loretańskiej nazywana jest Różą Duchowną (Rosa mystica), w Godzinkach o Niepokalanym Poczęciu tytułowana – Różą pośród cierni, w innych wezwaniach określana Różą Syjonu, a w antyfonie karmelitańskiej Różą Karmelu (Rosa Carmeli). Sama nazwa najpopularniejszej modlitwy do Matki Chrystusa, czyli różańca, nawiązuje właśnie do róży. Różaniec bowiem to wieniec róż ofiarowywany ukochanej osobie, czyli Maryi.
Róża jest również dosyć częstym atrybutem świętych i jej ukwiecone pędy znajdziemy w dłoniach lub w formie wieńców na głowie u takich kanonizowanych, jak: Róża z Limy, Rita z Cascii, Rozalia z Palermo czy Teresa od Dzieciątka Jezus.
Na przestrzeni historii ludzkości różany kwiat był obecny w kulturze, literaturze, malarstwie oraz muzyce i dorobił się ogromnej liczby znaczeń. Róża górująca ponad innymi kwiatami jest symbolem miłości i poświęcenia, czystości i niewinności, mądrości i niezniszczalności, życia i śmierci.
I na koniec warto jeszcze oddać głos karmelitańskiej świętej od róż, czyli św. Teresie od Dzieciątka Jezus, która obiecuje nam: „Chcę, przebywając w niebie, czynić dobro na ziemi. Po śmierci spuszczę na nią deszcz róż”.
Co roku podczas wspomnienia liturgicznego św. Tereski w Karmelu święcone są róże, które później uczestnicy obrzędu zabierają do domu jako symbol łask, jakie spływają przez orędownictwo tej Świętej.
o. Mariusz Wójtowicz OCD
Obrzęd poświęcenia róż
K: Okaż nam Panie miłosierdzie swoje.
W: I daj nam swoje zbawienie.
K: Panie wysłuchaj modlitwy nasze.
W: A wołanie nasze niech do Ciebie przyjdzie.
K: Pan z wami.
W: I z duchem twoim.
Módlmy się:
Panie Jezu Chryste, wejrzyj łaskawie na te róże, które błogosławimy ku czci świętej Teresy od Dzieciątka Jezus i Najświętszego Oblicza i spraw, abyśmy wszyscy doświadczając ich woni, szli za Tobą drogą cnót i za wstawiennictwem Twojej pokornej oblubienicy Teresy, cieszyli się zawsze zdrowiem duszy i ciała. Który żyjesz i królujesz przez wszystkie wieki wieków. Amen.
fot. pixabay
